TÜRKİYE’DE KENTSEL KALKINMA: AKSARAY İLİ ÖRNEĞİ
Anahtar Kelimeler:
Kentleşme, Sürdürülebilir Kalkınma, Kentsel DönüşümÖzet
Zaman çerisinde gelişen dünyada, kentler hızlı kentleşme sebebiyle yoğun bir şekilde göç alan ve kalabalık nüfusun biriktiği yaşam alanları halini almıştır. Kentlerdeki nüfusun bu şekilde hızla artmış olması ve istihdamların tarım sektöründen sanayi ve hizmet sektörlerine yönelmiş olmasıyla kentlerin aniden büyümesi çarpık kentleşme durumunun meydana gelmesine neden olmuştur. Gelişmiş ülkelerin kentlerinde nüfus artış oranı yavaşlamış olmasına rağmen gelişmekte olan ülkelerde kırsal bölgeden kentlere göçlerin yoğun olması sebebiyle kentlerdeki nüfus sürekli olarak artmaktadır. Konuyla ilgili literatür incelemesi yapıldığında kent kavramının birçok farklı bilim insanı tarafından tanımlanmış olduğu tespit edilmiştir. Kent kavramı, özellikle sanayileşme sonrasında bilim insanları tarafından incelenen ve kavramsallaştırılan bir olgu haline gelmiştir. Kent kavramı; yaşanılan, yaşayan ve ruhu olan bir yerleşim birimi olarak tanımlanmakla beraber sosyokültürel ve ekonomik faktörlerin fiziki çevreye olan yansıması olarak da ele alınmıştır. Kentler zamanla doğan, büyüyen, gelişen ve yıpranan bir canlı organizmaya benzetilmiştir. Yıpranan kentlerin işlevini yitirerek yetersiz kalmaya, eskimeye, düzensiz bir biçimde gelişmeye ve zaman ilerledikçe köhneleşmeye maruz kaldığı görülmektedir. Bu perspektiften bakıldığında, kentler; sosyal, ekonomik ve kültürel özelliklerinin yanı sıra, nüfus açısından da kırsal bölgelerden farklıdır. Ayrıca genellikle tarımsal olmayan üretimin yapıldığı, üretim, dağıtım ve denetim işlevlerinin toplandığı, toplumsal çeşitliliğin ve uzmanlaşmanın gözlemlendiği ve sürekli olarak gelişen dinamik yerleşim yerleri olarak da tanımlanmaktadır. Sonuç olarak, insanın toplumsal bir varlık olması sebebiyle karşılaştığı sorunları tek başına çözmesi mümkün değildir. Bu nedenle, bireylerin mevcut ihtiyaç ve sorunları çözme arzusu, kentlerde sosyal, ekonomik ve diğer alanlarda ortak yaşama gereğini ortaya çıkarmaktadır. Bu perspektiften bakıldığında, kentler; sosyal, ekonomik ve kültürel özelliklerinin yanı sıra, nüfus açısından da kırsal bölgelerden farklıdır. Ayrıca genellikle tarımsal olmayan üretimin yapıldığı, üretim, dağıtım ve denetim işlevlerinin toplandığı, toplumsal çeşitliliğin ve uzmanlaşmanın gözlemlendiği ve sürekli olarak gelişen dinamik yerleşim yerleri olarak da tanımlanmaktadır.
Referanslar
Acar, A. (2012). Türkiye’de kentsel dönüşüm projeleri. Yerel-Siyaset Dergisi, 8(31), 13-14.
Afacan, Y. (2015). Yaşanabilir kentsel mekânlar için erişilebilirliğin önemi: Çukurambar kentsel dönüşüm örneği. Dosya 36: Tmmob Mimarlar Odası Ankara Şubesi Yayını, 2015/3, 20-25.
Ahiler Kalkınma Ajansı. (2016).
Aktaş, H. (2019). Kentsel tasarım projelerinin irdelenmesi: “Aksaray Piri Mehmet Paşa Çarşısı” örneği. Yüksek Lisans Tezi, Konya Teknik Üniversitesi, Konya.
Ataöv, A. ve Osmay S. (2007). Türkiye’de kentsel dönüşüme yöntemsel bir yaklaşım. Metu Journal Of The Faculty Of Architecture, 24(2), 57-82.
Bal, H. (2008). Kent sosyolojisi. Isparta: Fakülte Kitapevi.
Can, Z. G. ve Çiftçi, H. (2022). International remittances and poverty: Blessing or curse? Ekonomicky Casopis, 70(6), 544-561.
Çiftçi, H. (2016). Türkiye’nin ekonomik büyümesi jeopolitiği ve kalkınma boyutuyla ihmal edilen yönü. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 8(2), 1-26.
Çiftçi, H. (2018). Kayıtdışı istihdamın ekonomik etkileri. Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 10(1), 1-17.
Çiftçi, H. (2022). İktisadi düşünce tarihine sosyo-politik bir yaklaşım. Akademisyen Kitabevi.
Çiftçi, H. (2022). Göç yoksulluk ve ekonomik özgürlükler. Akademisyen Kitabevi.
Çiftçi, H. (2020). Güncel ekonomik meseleler. Ed. Y. Dilmen. Akademisyen Kitabevi.
Çiftçi, H. (2019). Post modern politik iktisadi açıdan yeni ekonomi ve Türkiye. Ed. Y. Dilmen. Akademisyen Kitabevi.
Çiftçi, H. (2004). İktisadi gelişmede uluslararası rekabet ve ulusal kurumlar dinamiği. Seçkin Yayıncılık.
Önal, Y. B., Düzakın, E. ve Çiftçi, H. (2006). Ekonomik büyümenin yükselen değeri: Turizm ve Türkiye ekonomisine etkisi analizi. Kare Yayınları.
Doğanay, S. ve Eskin, B. (2018). Aksaray ili kentsel dönüşüm uygulamaları. Aksaray Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(4), 45-54.
Gür, M. (2016). Türkiye’deki kentsel dönüşüm politikalarının Toki işbirliğiyle gerçekleşen uygulamalar üzerinden okunması: Bursa Örneği. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, 21(2), 341-364.
Keleş, R. (1998). Kentbilim terimleri sözlüğü. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
Keleş, R. (2014). Kent ve kültür üzerine. Mülkiye Dergisi, 29(246), 9-18.
Kılıç, S. (2001). Hazine taşınmaz mallarının ülkenin ekonomik kalkınması yönünde değerlendirilmesi. İzmir: Milli Emlak Müdürlüğü Yayını.
Mermer, İ. E. (2019). Avrupa Birliği ve Türkiye’de kentsel kalkınma: İstanbul-Frankfurt Örneği. Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
Özsoy, C. (2012). İktisadi kalkınma. Ed. B.Günsoy ve C.Özsoy, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Polat, S. ve Dostoğlu, N. (2007). Kentsel dönüşüm kavramı üzerine: Bursa’da Kükürtlü ve Mudanya Örnekleri. Uludağ Üniversitesi Mühendislikmimarlık Fakültesi Dergisi, 12(1), 61-76.
Şişman, A. ve Kibaroğlu, D. (2009). Türkiye harita bilimsel ve teknik kurultayı. Dünya’da ve Türkiye’de kentsel dönüşüm uygulamaları. Ankara: Tmmob Harita Ve Kadastro Mühendisleri Odası.
Thomas, S. (2003). A glossary of regeneration and local economic development. Manchester: Local Economy Strategy Center.
Tüik. (2024). Yıllara göre il nüfusları. http://www.tüik.gov.tr: www.tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=159.
İhlas Haber Ajansı, (2024). https://www.iha.com.tr/aksaray-haberleri/turkiyenin-en-hizli-ilerleyen-kentsel-donusum-projesi-yuzde-35-tamamlandi-87264901
Aksaray Belediyesi. (2024). : https://www.aksaray.bel.tr/haberdetay.aspx?icerikId=4472&hamıdıye-mahallesı-kentsel-donusum-projesı-baslıyor
https://www.aksarayportal.com/haber/hamidiye-mahallesinde-kentsel-donusum-suruyor-55288
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Fahriye Leziz TANER, Abdurrahman ONGUR, Vedat Yıldırım TAĞAR, Cansu KOZAN, Merzuh TANER
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
